De woningnood is terug: negen jaar op de lijst voor een huis
Bron: RTL Nieuws
15 november 2018
Wie een sociale huurwoning wil, kan zich maar beter ruim van tevoren inschrijven. Mensen die afgelopen jaar een woning kregen via online platform WoningNet, stonden gemiddeld bijna negen jaar op de lijst, met uitschieters tot dertig jaar.
Dat blijkt uit een analyse van de onderzoeksredactie van RTL Nieuws. Woningen bijbouwen is de belangrijkste oplossing, maar nog niet eens de helft van de geplande huizen komt er, zeggen woningcorporaties.
Te weinig huizen
Er zijn de komende jaren tienduizenden sociale huurwoningen nodig. Het ministerie heeft afgesproken dat er 31.000 sociale huurwoningen per jaar gebouwd moeten worden, zegt Aedes, de vereniging van woningcorporaties.
Maar het gaat bij lange na niet lukken om zoveel huizen te bouwen, zegt Aedes na vragen van RTL Nieuws. Voorzitter Marnix Norder: “We willen groeien naar 34.000 woningen per jaar en daar hebben we ook plannen voor. Maar corporaties komen eigenlijk niet verder dan 15.000. De groei gaat ook afvlakken, omdat er te weinig bouwlocaties zijn en omdat corporaties te veel belasting moeten betalen. Daardoor is het geld er niet om te investeren.”
Vraag stijgt
Ook Peter Boelhouwer, hoogleraar Volkshuisvesting aan de TU Delft, is sceptisch. “Het verbaast me niks dat de inschrijftijden zo lang zijn. We zien dat corporaties ieder jaar minder woningen aanbieden en dat de vraag naar dit soort woningen behoorlijk stijgt.”
De onderzoeksredactie van RTL Nieuws bekeek ruim 25.000 sociale huurwoningen die van oktober 2017 tot met september 2018 werden verhuurd via WoningNet. Het gaat om woningen voor huishoudens met een laag inkomen. De maximale huur voor zo’n woning is wettelijk vastgelegd op 710 euro.
29 jaar inschrijftijd
Wie achteraan de lijst moest aansluiten voor een sociale huurwoning, stond gemiddeld negen jaar ingeschreven voor ze een huis kregen. Maar er zijn flinke uitschieters. In Wormer stonden mensen gemiddeld zelfs ruim 29 jaar ingeschreven. De gemeente erkent dat de lijsten lang zijn. “Er is een toenemende vraag naar sociale huurwoningen en er is een gebrek aan alternatieven”, zegt een woordvoerder. “De gemeente maakt zich sterk voor zowel uitbreiding van het woningbestand in het algemeen, als sociale huurwoningen in het bijzonder.” In nieuwbouwprojecten in de gemeente Wormerland moet 30 procent van de huizen sociale huur worden.
“Heel zorgelijk”, vindt Marnix Norder van Aedes de lange lijsten. “De woningnood is terug, en we kunnen er maar heel weinig aan doen.”
Volgens hoogleraar Boelhouwer is de belangrijkste oplossing om toch meer huizen te bouwen. “Voor de korte termijn moeten we meer aan tijdelijke woningen denken, zoals prefabwoningen of containers. Anders loopt de druk nog verder op. Dan kunnen mensen uiteindelijk op straat terechtkomen.”
Wat is inschrijftijd?
Als iemand negen jaar inschrijftijd heeft, betekent dat niet meteen dat hij ook negen jaar hard op zoek is geweest naar een huis. Je kan je namelijk ook inschrijven als je al een huis hebt, en op die manier tijd opbouwen. In veel regio’s is het bijvoorbeeld slim je al in te schrijven op het moment dat je achttien wordt, zodat je vast inschrijftijd hebt opgebouwd tegen de tijd dat je daadwerkelijk een huis nodig hebt.
Corporaties kijken ook wel naar de zoektijd. Die geeft aan hoe lang het duurt voordat iemand een huis vindt, vanaf de eerste keer dat hij op een woning reageert. Ook die neemt op veel plekken toe.
In Amstelveen bijvoorbeeld stonden mensen het afgelopen jaar gemiddeld bijna 22 jaar ingeschreven voor ze een woning kregen. De zoektijd is een stuk korter: gemiddeld 4,8 jaar in 2018.
Urgentie
In principe worden sociale huurwoningen in de regio’s die RTL Nieuws bekeek verhuurd op basis van inschrijftijd: van alle mensen die reageren op een huis is degene met de langste inschrijftijd als eerst aan de beurt. Maar niet alle huizen worden op die manier verhuurd.
Twintig procent van de woningen in het onderzoek werden verhuurd aan bewoners met urgentie. Dat gaat bijvoorbeeld om mensen die uit een zorginstelling komen, vluchtelingen met een verblijfsvergunning of mensen wiens bestaande huis wordt gesloopt. Een kwart van de woningen had een specifieke doelgroep, bijvoorbeeld een seniorenwoning of juist een starterswoning. Iets meer dan de helft van de woningen wordt dus ‘normaal’ verhuurd, en daar is de gemiddelde inschrijftijd bijna negen jaar.